Social Media Predict the Oscars

Στα social media (blogs, social networks, microblogs, κλπ) υπάρχει ένας πλούτος πληροφορίας και γνώσης που εάν τον επεξεργαστούμε κατάλληλα μπορεί να μας βοηθήσει να πάρουμε αποφάσεις ή/και να υποστηρίξουμε συγκεκριμένες επιλογές.

Με αφετηρία αυτήν την υπόθεση και χρησιμοποιώντας σαν τεχνολογική πλατφόρμα τις αγορές πρόβλεψης - που είχα περιγράψει και παλιότερα εδώ - μια εργασία της ερευνητικής ομάδας μου οδήγησε σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πείραμα: την επεξεργασία πληροφορίας από social media για την πρόβλεψη του βραβείου Oscar καλύτερης ταινίας.

Πήραμε δεδομένα από social media sites που περιέχουν κριτικές, σχόλια και αξιολογήσεις κινηματογραφικών ταινιών όπως to Imdb.com, to Flixster.com, to RottenTomatoes.com, to YahooMovies.com, αλλά και από γενικότερα social media όπως Twitter και google trends.

Χρησιμοποιώντας μία πληθώρα από υπολογιστικές τεχνικές (π.χ. opinion mining για την ανάλυση των απόψεων που εκφράζονται στα κείμενα των posts, τεχνητούς πράκτορες που "παίζουν" στις αγορές πρόβλεψης, κλπ) το σύστημα που αναπτύξαμε προέβλεψε σωστά το βραβείο Oscar καλύτερης ταινίας στις έξι από τις επτά χρονιές για τις οποίες είχαμε δεδομένα (2004-2010).

Η χρονιά που κάνουμε λάθος είναι το 2006, όταν το Oscar το πήρε το Crash, το οutsider εκείνης της χρονιάς, που νίκησε ταινίες όπως το Brokeback Mountain.

Αύριο (12.05.10) ο Θύμιος παρουσιάζει αυτην τη δουλειά στο διεθνές συνέδριο για Autonomous Agents and Multiagent Systems στο Τορόντο.

Για όσους ενδιαφέρονται για τις τεχνικές λεπτομέρειες η παρουσίαση είναι online και ο πλήρης τίτλος του άρθρου είναι:

• Efthimios Bothos, Dimitris Apostolou, Gregoris Mentzas (2010) Agent Based Information Aggregation Markets, AAMAS-2010, 9th International Conference on Autonomous Agents and Multiagent Systems, Toronto Canada, May 10-14 2010.

User generated mashups

Ολοι μας ξέρουμε, και οι περισσότεροι χρησιμοποιούμε - ίσως χωρίς να το καταλαβαίνουμε - Web 2.0 τεχνολογίες και ειδικότερα mashups.

Ένα mashup ενσωματτώνει σε μια ολοκληρωμένη web εφαρμογή δεδομένα από πολλές και διαφορετικές πηγές, ώστε να δημιουργηθεί μία καινούργια υπηρεσία.

Το ερώτημα είναι: πόσο εύκολο είναι να δημιουργεί ο ίδιος ο χρήστης τα δικά του mashups όταν τα χρειάζεται;

Η απάντηση είναι "πολύ εύκολο", αρκεί ο χρήστης να έχει εγκαταστήσει το Ubiquity, ένα νέο εργαλείο των Mozilla Labs που μπορεί να είναι ακόμη σε πειραματική φάση (ανακοινώθηκε στις 26 Αυγούστου), αλλά υπόσχεται user empowerment με user generated mashups!

Σύμφωνα με τον Aza Raskin (head of user experience των Mozilla Labs), το Ubiquity στοχεύει να είναι "A Command Line For Web 2.0" - διαβάστε για το Ubiquity στο blog του Aza Raskin ή στην συνέντευξη που έδωσε στο VentureBeat.

Δείτε το video και νομίζω ότι (όπως οι περισσότεροι που σχολίασαν στο blog), θα πείτε κι εσείς: ΑWESOME !


[Αξίζει να σημειώσω ότι ο Aza Raskin είναι γιός του Jef Raskin (1943-2005), του ανθρώπου που ξεκίνησε το Macintosh project για την Apple Computer στο τέλος της δεκαετίας του 70, και μάλιστα ήταν αυτός που έδωσε το όνομα των αγαπημένων του μήλων McIntosh στο project]


[thanks to vergi for the link to Ubiquity]

Social Networking Is Not a Business

Το τελευταίο τεύχος του περιοδικού Technology Review που εκδίδεται από το MIT έχει σαν βασικό του θέμα "Social Networking Is Not a Business" και - βέβαια - την επισήμανση "But It Might Be Soon."

Το βασικό άρθρο έχει πολύ καλή ανάλυση της διαφημιστικής δαπάνης σε online social-networking sites, συζήτηση των λόγων που οδηγούν στη μειωμένη δαπάνη (π.χ. το περίφημο attention deficit), αλλά και της αποτυχίας του Facebook με το Beacon.

Ενδιαφέρον διάβασμα... μην παραλείψετε να δείτε και τα άλλα άρθρα για το μέλλον του Web 2.0.

Η "φουσκοθαλλασιά" των social media

Δύο ερευνητές της γνωστής εταιρίας Forrester Research (ο Josh Bernoff και η Charlene Li) δημοσίευσαν πρόσφατα ένα βιβλίο με τίτλο "Groundswell: Winning in a World Transformed by Social Technologies (Harvard Business School Press, 2008)".

Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη "φουσκοθαλλασιά" για να μεταφράσουμε το Groundswell, το κύμα που δημιουργούν τα social technologies στο επιχειρηματικό επίπεδο.

Και αυτό είναι που περιγράφουν οι συγγραφείς στο βιβλίο: πως τα online social applications (blogs, social networking sites, user-generated content sites, κλπ) επηρεάζουν τις επιχειρηματικές στρατηγικές και λειτουργίες. Χρησιμοποιώντας πολλά cases αναδεικνύουν τα καλά (και τα κακά!) της χρήσης social technologies σε επιχειρήσεις.

Μια μικρή αλλά αρκετικά περιεκτική γεύση του τι λέει το βιβλίο μπορεί κανείς να πάρει από ένα πρόσφατο άρθρο στο MIT Sloan Management Review με τίτλο Harnessing the Power of the Oh-So-Social Web (το άρθρο είναι διαθέσιμο δωρεάν σε μορφή pdf) ενώ και το site του βιβλίου έχει αρκετά στοιχεία και ένα blog που ενημερώνεται σχετικά συχνά.

Semantic Digg

Το digg το ξέρετε! Είναι από τις πλέον επιτυχημένες περιπτώσεις του web 2.0. Tο πλέον διαδεδομένο σύστημα για voting web content έχει εξαιρετικά facilities για να σχολιάσει κανείς ιστορίες, videos και podcasts, ενώ η χρήση που κάνει των "thumbs up" και "thumbs down" έχει επηρεάσει πολλά reputation συστήματα.

Αυτό που ίσως να μην ξέρατε είναι ότι το Digg γίνεται semantic!

Η επίσημη ανακοίνωση έγινε με ένα πολύ σύντομο (έως τηλεγραφικό) posting του Steve Williams στο blog του Digg: "We’ve added RDFa, making Digg part of the 'semantic web' where Web pages become more sophisticated, beyond simply words and pictures".

Για να ενσωματώσει semantics το Digg χρησιμοποιεί RDFa (Resource Description Framework attributes). Η RDFa είναι ένα σύνολο από επεκτάσεις της XHTML και επιτρέπει annotations των XHTML markup elements ώστε να μπορούν να εξαχθούν RDF triples από την XHTML σελίδα. Πρακτικά, η RDFa είναι ένας εύκολος τρόπος για να χρησιμοποιηθεί η γλώσσα RDF σε εφαρμογές - μετατρέποντάς την σε XML format.

Για το semantic digg δείτε το video του FreeLineReport και την ανάλυση στο BetaNews.

Κινήσεις σαν αυτή είναι πολύ σημαντικές για την ένωση του web 2.0 με το semantic web.

Η κυριαρχία του social computing

Η πρόσφατη έκδοση του report της Morgan Stanley για τα Internet Trends ήρθε να επιβεβαιώσει αυτό που όλοι μας ξέρουμε: ότι το social computing παίζει πλέον πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του Web.

Το report (που είναι διαθέσιμο είτε σαν pdf document, ή σαν slides στο slideShare) έχει διάφορα ενδιαφέροντα σημεία.

Ενα απο αυτά είναι ότι 7 από τα 10 top web sites (σύμφωνα με το ranking της Alexa) είναι social computing sites — τα YouTube, Live.com, Myspace, Facebook, Hi5, Wikipedia, και το Orkut — με τα Yahoo, Google και MSN να συμπληρώνουν τη δεκάδα.

Από τα αυτά τα επτά μόνο το Myspace ήταν στη δεκάδα πριν απο τρία χρόνια!

Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι και η μελέτη που ανακοίνωσε η Universal McCann για τις επιπτώσεις των social media στο χώρο των media. Η έρευνα, που έγινε σε 17,000 χρήστες του Internet απο 29 χώρες τον Μάρτιο 2008, καταλήγει ότι τα social media "are becoming a more important part of global media consumption for internet users than some traditional media channels."

Και όσοι νομίζουν ότι οι Η.Π.Α. κυριαρχούν στο χώρο του blogging ας προσέξουν αυτά τα στατιστικά στοιχεία: στην Κίνα 70% των χρηστών του internet γράφουν blog με αποτέλεσμα η Κίνα να έχει 42 εκατομμύρια ενεργούς bloggers έναντι μόλις 26 εκατομμύρια στις Η.Π.Α. !!!

Εικονικές αγορές προβλέψεων

Ακόμη δύο περιπτώσεις που σύγχρονες καινοτόμες ιδέες προωθούνται στον επιχειρηματικό κόσμο: το περιοδικό McKinsey Quarterly και οι New York Times δημοσίευσαν τις τελευταίες μέρες άρθρα για τις αγορές προβλέψεων (prediction markets - δείτε κάποια σχετικά παλιότερα posts μου για αυτές τις εικονικές αγορές προβλέψεων).

Το McKinsey Quarterly (το περιοδικό της γνωστής συμβουλευτικής εταιρίας McKinsey & Company) δημοσίευσε ένα άρθρο για τα prediction markets. Για την ακρίβεια πρόκειται για μια συζήτηση τεσσάρων ειδικών στην περιοχή των prediction markets που έγινε πέρσι τον Νοέμβριο στο Dubai, στο πλαίσιο ενός panel για το global strategy conference της McKinsey. Οι τέσσερεις ήταν:

• ο Bo Cowgill που είναι product manager στη Google και υπεύθυνος για τα prediction markets της εταιρίας (η Google "τρέχει" αγορές για μια πληθώρα διαφορετικών θεμάτων - από την πρόβλεψη του αριθμού των χρηστών του Gmail μέχρι την πρόβλεψη του συνολικού ετήσιου τζίρου της)
• ο Jeff Severts, γενικός διευθυντής της Geek Squad (θυγατρικής της Best Buy) στην οποία έχει χρησιμοποιήσει prediction markets,
• ο James Surowiecki (γνωστός στους περισσότερος σαν συγγραφέας του βιβλίου Wisdom of Crowds που θεωρείται "βίβλος" της συλλογικής νοημοσύνης και των επιχειρηματικών εφαρμογών του Web 2.0), και
• ο Todd Henderson, Assistant Professor of Law (και πρώην McKinsey consultant) .

Η συζήτηση είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, κυρίως σε ότι αφορά το μέλλον των αγορών προβλέψεων στις επιχειρήσεις, όπου, παρά μερικούς ενδοιασμούς για τα νομικά και θεσμικά θέματα που δημιουργούνται, η πρόβλεψη των ομιλητών είναι πολύ θετική ιδιαίτερα για μεγάλες, κατανεμημένες επιχειρήσεις.

(Το άρθρο του McKinsey Quarterly είναι διαθέσιμο εδώ, αρκεί να γίνει registration - που είναι δωρεάν)

Ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον για μένα είχε ένα άρθρο στους New York Times που αναφέρεται στη χρήση prediction markets για την ανάπτυξη και αξιολόγηση νέων ιδεών και τη βελτίωση του συστήματος διαχείρισης της καινοτομίας στο εταιρικό περιβάλλον. (Το άρθρο έχει τίτλο Betting to Improve the Odds, ενώ υπάρχει και μια συντομευμένη ελληνική version απο την Καθημερινή).

Το άρθρο των New York Times αναφέρει το παράδειγμα της αγοράς προβλέψεων στο InterContinental, όπου χρησιμοποιήθηκε μια ενδιαφέρουσα παραλλαγή: οι παίκτες έβαζαν ανώνυμα τις ιδέες τους, αλλά αντί για μετοχές είχαν στη διάθεσή τους ψηφιακά κουπόνια (virtual tokens). Κάθε παίκτης έπαιρνε 10 πράσινα κουπόνια το οποία τοποθετούσε στις καλύτερες ιδέες και 3 κόκκινα στις χειρότερες, ενώ μπορούσε χωρίς περιορισμό να μεταφέρει τα κουπόνια του από τη μια ιδέα στην άλλη, καθως νέες ιδέες έμπαιναν στην αγορά. Σε τακτά χρονικά διαστήματα ανακοινώνονταν οι πέντε top ιδέες (με τα περισσότερα πράσινα κουπόνια), οι πέντε χειρότερες ιδέες (με τα περισσότερα κόκκινα) και οι πέντε top παίκτες (αυτοί που είχαν τοποθετήσει τα κουπόνια τους στις καλύτερες θέσεις - σύμφωνα με τα συνολικά αποτελέσματα της αγοράς). Οι ιδέες που κέρδισαν τελικά είχαν να κάνουν με τη λειτουργικότητα του web site της εταιρίας και δύο από αυτές προχώρησαν στο στάδιο της υλοποίησης.

Ακριβώς αυτό είναι και το ευρύτερο θέμα της έρευνας που κάνουμε με την ομάδα μου στο Ε.Μ.Π. όπου έχουμε αναπτύξει το Ιdea Market περιβάλλον που ονομάζουμε IDEM. Η χρήση του IDEM για τη δημιουργία και αξιολόγηση νέων ιδεών σε επιχειρήσεις είναι και το αντικείμενο δύο νέων δημοσιεύσεων μας που θα παρουσιαστούν σε διεθνή συνέδρια τον Ιούνη (στο International Engineering Management Conference στην Πορτογαλλία και στο Third International Conference on Internet and Web Applications and Services στην Αθήνα).

Τέλος, για να μη ξεχνάμε και τις μη-επιχειρηματικές εφαρμογές: αυτό που παρακολουθούν όλοι είναι η χρήση prediction markets για την προβλεψη του αποτελέσματος στις εκλογές στις Η.Π.Α. - δείτε ένα σχετικό άρθρο στο CNN ή παρακολουθήστε την εξέλιξη των αγορών του Intrade, ή του NewsFutures.

Οποίος ενδαφέρεται, ας ποντάρει!

Εγώ πάντως, ποντάρω από τώρα στο γεγονός ότι πάρα πολύ κόσμος θα τσεκάρει τα web sites των μεγαλύτερων prediction markets όπως το Intrade και το Iowa όταν ανακοινωθούν και τα πραγματικό αποτελέσματα για να δεί πόσο κοντά ή μακριά έπεσαν οι προβλέψεις των εικονικών αγορών!

Εγώ θα είμαι σίγουρα ένας απ' αυτούς :-)

Sex, money and Wikipedia

Μα τι γίνεται τελικά με το wisdom of the crowds?

Μετά από το πρώτο "χτύπημα" (όπου αποδείχτηκε ότι μόνο το crowd δεν συμμετέχει σε sites όπως η Wikipedia - δείτε το προηγούμενο post μου), έρχεται τώρα όλη η σκανδαλολογία της Wikipedia να φέρει και έναν αέρα "Ζαχοπουλιάδας" στο web 2.0 :-)

Απ΄ ότι φαίνεται λοιπόν ο συν-ιδρυτής της Wikipedia, ο Jimmy Wales (γνωστός και ως "Jimbo") είχε ερωτική σχέση με την πολιτικό (και πολύ γνωστή στα αμερικανικά media) Rachel Marsden.

To κακό - βεβαια - δεν είναι αυτό, αλλά το γεγονός ότι η σχέση τους είχε ιδιαίτερη επίπτωση και στα άρθρα της Wikipedia για την Marsden.

Συγχρόνως πληθαίνουν τα άρθρα που παρουσιάζουν την οργανωτική δομή της Wikipedia σαν μία κακή ιεραρχία, με φράξιες και γραφειοκρατία.

Τέλος (για να μην ξεχνάμε και το χρήμα!) ο Danny Wool, πρώην συντονιστής χρηματοδότησης του Wikimedia Foundation (στο οποίο ανήκει η Wikipedia), δημοσίευσε διάφορα αρνητικά σχόλια για τη χρηματο-οικονομική διαχείριση της Wikipedia στο blog του, με αποκορύφωμα το ότι η "περίεργη" χρήση των κεφαλαίων του Wikimedia Foundation σταμάτησε όταν πήραν πίσω την πιστωτική κάρτα από τον "Jimbo"!

Ισως τελικά να έχει δίκιο ο Seth Finkelstein που έγραψε στην Guardian ότι "Wikipedia fits a familiar pattern of idealism being vulnerable to exploitation".

Σε κάθε περίπτωση, εγώ πιστεύω ότι το ίδιο το crowd θα ξεκαθαρίσει το τοπίο! Εάν το μοντέλο της Wikipedia είναι προβληματικό θα βρεθεί άλλη προσέγγιση.

Ηδη, ένας από τους αρχικούς συν-ιδρυτές της Wikipedia, ο Larry Sanger, έχει ξεκινήσει το Citizendium, ενώ και η Google προωθεί το δικό της project με τον κωδικό “Knol” (από το “unit of knowledge”) στο οποίο οι content submitters θα μπορούν να ψηφίζουν για τα “best entries”.

Προσωπικά έχω εμπιστοσύνη στο οικοσύστημα του Internet!

Semantic Yahoo!

Επιτέλους! Μία μεγάλη εταιρία υιοθετεί ξεκάθαρα και σθεναρά τον σημασιολογικό ιστό στα προϊόντα της.

Η ανακοίνωση της Yahoo! ότι στο "open search οικοσύστημά" της θα υποστηρίζει search σε indexed μετα-δεδομένα (π.χ. από microformats, hCard, hCalendar, hReview, hAtom, XFN, αλλά και δομημένα λεξιλόγια και ταξινομίες όπως το Dublin Core, το FOAF, κλπ) έκανε αίσθηση σε όλα τα sites που ασχολούνται με τις τεχνολογικές εξελίξεις.

Η κίνηση αυτή της Yahoo! έρχεται σαν συνέχεια μίας προηγούμενης πριν από 2 εβδομάδες, στην οποία ανακοίνωσε την "ανοικτή προσέγγιση" που ασπάζεται για το search.

Είναι σίγουρο ότι αυτό δεν είναι παρα μόνο η αρχή μιας ενδιαφέρουσας ιστορίας!

Δείτε π.χ. το post του readwriteweb που μας προϊδεάζει ότι η Google δεν θα αργήσει να ακολουθήσει.

Βέβαια, υπάρχουν και αυτοί που βλέπουν απλώς anti-Microsoft επιχειρηματικές κινήσεις πίσω από τα "ανοίγματα" της Yahoo! ώστε οι επιπτώσεις από την πιθανή εξαγορά από τη Microsoft να είναι οι μικρότερες δυνατές

Το καλό είναι ότι the ball started rolling...

Ποιό "wisdom of the crowds";

Μία πρόσφατη μελέτη από ερευνητές της ομάδας Augmented Social Cognition research group του PARC έρχεται να ανατρέψει όσα πιστεύουμε για τα Web 2.0 sites όπως η Wikipedia.

Παρότι νομίζουμε ότι αυτά τα social-media sites είναι παραδείγματα δημοκρατικότητας στο Web, όπου εκατομμύρια χρήστες λειτουργούν σαν παραγωγοί περιεχομένου, στην πράξη τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.

Π.χ. στην Wikipedia μόνο το 1% των χρηστών είναι υπεύθυνοι για το 50% των αλλαγών, ενώ στο Digg οι top 100 Diggers έκαναν submit το 2007 το 44% του περιεχομένου (και το 56% το 2006)!

Δείτε την ανάλυση στο Slate για το Digg και την Wikipedia.

Blogs, IPs και privacy

Με αφορμή την άρση του απόρρητου για το blog press-gr.blogspot.com αλλά και τις συζητήσεις για τη θέσπιση νομοθετικού πλαισίου που θα διέπει τη λειτουργία των "ενημερωτικών" τουλάχιστον blogs, αξίζει να δει κανείς αναλυτικά τόσο το θέμα του privacy των IPs όσο και τη δυνατότητα να δίνονται από εταιρίες (όπως η Google) οι Internet Protocol διευθύνσεις ή να θεωρούνται προσωπικά δεδομένα.

Eνδιαφέρον έχει η σχετική ανάλυση στο Google Public Policy Blog αλλά και οι τοποθετήσεις δύο στελεχών της Google (του μηχανικού Matt Cutts και του νομικού συμβούλου Peter Fleischer) σε ένα blog των Νew York Times.

Σε κάθε περίπτωση (για να βλέπουμε και το θετικό του πράγματος), "τα blogs μπήκαν στο ελληνικό πάνθεον!" όπως λέει κι ο Στάθης!

Η Δημοκρατία τον 21ο αιώνα

Φανταστείτε να μπορεί ο κάθε πολίτης να εκφράζει γνώμη για τον ετήσιο προϋπολογισμό του κράτους.

Επιστημονική φαντασία;

Όχι για τον Καναδά, όπου ο προϋπολογισμός του 2008 (απ΄όπου και η εικόνα) είναι ένα από τα πολλά θέματα που συζητούνται.

Η ανάγκη διασφάλισης της συμμετοχής των πολιτών στις διαδικασίες λήψης απόφασης μπορεί να συγκριθεί με τη αντίστοιχη ανάγκη συμμετοχής των πελατών στη διαμόρφωση ενός καινούργιου προϊόντος. Η λέξη-κλειδί και στις δύο περιπτώσεις είναι η ίδια: engagement.

Και να ήταν μόνο ο Καναδάς...

Πριν απο λίγες μέρες κυκλοφόρησε ένα report του New Local Government Network της Αγγλίας που αναλύει τη χρησιμότητα των e-petitions στην τοπική αυτοδιοίκηση για την ενεργοποίηση των πολιτών στις τοπικές κοινωνίες. Tα παραδείγματα που αναφέρονται περισσότερο είναι το (μάλλον αποτυχημένο) πρόγραμμα e-petitions της Downing Street, αλλά και το (σχετικά επιτυχημένο) του Scottish Parliament.

Ομως, φτάνει να κάνει κανείς post σε ένα online consultation (σαν του Καναδά), για να είναι πραγματικά "engaged";

Μάλλον όχι. Το βασικό θέμα είναι να μετασχηματιστούν όλες οι διαδικασίες αλληλεπίδρασης πολίτη-κράτους, έτσι ώστε αυτές οι συλλογικές δράσεις και η εξέλιξή τους να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του τελικού αποτελέσματος - της απόφασης που θα επηρεάζει όλους.

Βέβαια υπάρχουν δύο κρίσιμοι παράγοντες σε αυτή τη διαδικασία engagement: η εμπιστοσύνη (δείτε και την "εξίσωση" στη wikipedia) και η διάθεση του κράτους να "ακούσει".

Αντιγράφω από το site του Υπουργείου Οικονομικών του Καναδά (έτσι για να ζηλεύουμε...):

"Good planning starts with listening. Finance Canada consults with Canadians on issues large and small, enabling public input on policy options. The Department tries to ensure that as many people as possible – whether they represent businesses, groups with special interests or individual Canadians – get the opportunity to have their say."

To κοινωνικό desktop και η Google

Σε ένα παλαιότερο posting είχα αναφερθεί στην έρευνα που κάνουμε στο έργο Νepomuk για την ανάπτυξη του social semantic desktop. Ελεγα μάλιστα ότι ίσως κάποια στιγμή το Nepomuk θα τραβήζει το ενδιαφέρον των media ως η ευρωπαϊκή open source απάντηση στο Twine.

Δεν ξέρω εάν έφτασε αυτή η στιγμή, αλλά σίγουρα έγιναν τα πρώτα βήματα. Το internetnews.com είχε το καλοκαίρι άρθρο με τίτλο Open Source Semantic Desktop Is Coming, ενώ πριν από ένα μήνα ενδιαφέρθηκε και η Google!

O Andreas Dengel (που είναι επιστημονικός διευθυντής του γερμανικού ινστιτούτου για την τεχνητή νοημοσύνη DFKI) παρουσίασε το Nepomuk στη Google - το video της παρουσίασης είναι στο youtube.

To semantic desktop που φτιάχνεται στο Nepomuk λειτουργεί σαν την προσωπική μνήμη του χρήστη, βοηθώντας τον να έχει μοιραστεί όλες τις ψηφιακές πληροφορίες που διαχειρίζεται (έγγραφα, emails, φωτογραφίες, video, κλπ) χρησιμοποιώντας το μοντέλο προσωπικής πληροφορίας Personal Information Model (PIMO). Αυτό το μοντέλο χρησιμοποιεί τεχνολογίες semantic web για να συσχετίσει τις αλλιλεπιδράσεις του χρήστη και να εξερευνήσει τη συμπεριφορά του, ώστε να παρέχει proactive και adaptive υποστήριξη με εργαλεία όπως το Mozilla, το Thunderbird και το MS-Outlook.

Δεν ήμουν παρών για να ξέρω τι εντύπωση έκανε η παρουσίαση του Dengel στα στελέχη της Google, αλλά είμαι σίγουρος ότι η "όσμωση" του Web με το Desktop είναι μια από τις σημαντικότερες σύγχρονες τάσεις στο χώρο του web.

Οι τελευταίες κινήσεις των μεγάλων εταιριών πληροφορικής επιβεβαιώνουν αυτή την τάση:

• η Αdobe εξαγοράζει την Virtual Ubiquity,
• η Microsoft προωθεί το office live workspace,
• η Google έστησε το google gears,
• ενώ στο χώρο του open source, τα Μozilla Labs προωθούν το Prism.

(Δείτε και το σχετικό άθρο του Πανεπιστημίου Wharton)

Στον ερευνητικό-ακαδημαϊκό χώρο, δύο είναι οι πλέον σημαντικές πρσπάθειες:

• το IRIS Semantic Desktop της SRI, που είναι απο πέρσι διαθέσιμο με LGPL license,
• και, βέβαια, το δικό μας Nepomuk, καθώς και η version του για το KDE.

Το μέλλον σίγουρα θα είναι ενδιαφέρον!

Αντίο Facebook !

Το Facebook το παράκανε! Ενα καινούργιο πρόγραμμα που εγκατέστησε το γνωστό social networking site ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Το Facebook χρησιμοποιεί το Beakon, μια διαφημιστική εφαρμογή που ειδοποιεί τα μέλη του Facebook για τις (ηλεκτρονικές) αγορές που κάνουν οι φίλοι τους (βιβλία, ταινίες, κλπ).

Σαφής παραβίαση στοιχειωδών κανόνων ιδιωτικότητας!

Εδώ και μια εβδομάδα ο οργανισμός MoveOn.org ξεκίνησε μία καμπάνια για να καταργήσει το Facebook τη χρήση του Beacon - δείτε τη σελίδα του MoveOn με το θέμα αυτό: MoveOn Lobbies Against Facebook Ad Program.

Βέβαια, η ιστορία αυτή έχει τραβήξει την προσοχή του τύπου και των blogs. Δείτε π.χ. το άρθρο των Los Angeles Times, ένα τεχνικό posting και το posting στο σπιτάκι.

Επίσης μπορείτε να δείτε την περιγραφή του Beacon από το ίδιο το Facebook.

Είναι αλήθεια ότι τα περισσότερα social networking sites είναι αρκετά προσεκτικά στα θέματα privacy και είναι κρίμα να δημιουργούνται τέτοια προβλήματα τώρα που πρέπει να συζητάμε για openness και portability μεταξύ των social software.

Σε κάθε περίπτωση εάν σας ενδιαφέρει μπορείτε να συμμετέχετε στην καμπάνια του MoveOn που (βέβαια!) πρακτικά σημαίνει συμμετοχή σε ένα group του ίδιου του Facebook :-)

Το μέλλον της πρόβλεψης του μέλλοντος

Ο Economist στην ετήσια έκθεσή του με προβλέψεις για το 2008 (The World in 2008) ασχολείται και με την πρόβλεψη του μέλλοντος (γνωστή και ως futurology) .

Tο άρθρο για το μέλλον των προβλέψεων (The future of futurology) καταλήγει με μία "πρόβλεψη": ότι πολύ σημαντικό ρόλο στις προβλέψεις δεν έχουν πλέον συγκεκριμένα άτομα αλλά η πρόβλεψη που διαμορφώνεται συλλογικά, και αναφέρει την τεχνική των prediction markets (βλ. και παλαιότερο posting).

Αντί άλλης ανάλυσης αντιγράφω εδώ το συμπέρασμα του άρθρου:

The most heeded futurists these days are not individuals, but prediction markets, where the informed guesswork of many is consolidated into hard probability.

• Will Osama bin Laden be caught in 2008? Only a 15% chance, said Newsfutures in mid-October 2007.
• Would Iran have nuclear weapons by January 1st 2008? Only a 6.6% chance, said Inkling Markets.
• Will George Bush pardon Lewis “Scooter” Libby? A better-than-40% chance, said Intrade.

There may even be a prediction market somewhere taking bets on immortality. But beware: long- and short-sellers alike will find it hard to collect.

H Jennnifer Lopez και το semantic search

Εχω αναφερθεί σε προηγούμενα posts στα αναμενόμενα οφέλη της τεχνολογίας του semantic web. Καιρός ήταν, όμως, να δούμε και κάποιες εφαρμογές που να φεύγουν απο το ακαδημαϊκό, πιλοτικό περιβάλλον και να δημιουργούν επιπτώσεις στο σύνολο του web.

Ενα πολύ καλό παράδειγμα είναι ο μηχανισμός semantic search που έχει αναπτυχθεί από την εταιρία TrueKnowledge.

H True Knowledge έχει αναπτύξει ένα search engine που χρησιμοποιεί έναν επεξεργαστή φυσικής γλώσσας (natural language processor) που μπορεί να μετατρέπει την ερώτηση του χρήστη σε query κατανοητό από την μηχανή και επεξεργάσιμο από την βάση γνώσης (knowledge base) του συστήματος. Μετά απο διαδικασίες χρήσης κανόνων και εξαγωγής συμπερασμάτων (inferencing) δημιουργείται το αποτέλεσμα της αναζήτησης.

Ενα επιπλέον ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η βάση γνώσης μπορεί να ενημερώνεται όχι μόνο αυτόματα από το web, αλλά και από τους ίδιους τους χρήστες με μια Web 2.0 λογική.

Το σύστημα της TrueKnowledge άνοιξε σε beta testing και θα είναι σύντομα διαθέσιμο. Δείτε το video που έφτιαξαν για μερικά παραδείγματα χρήσης της τεχνολογίας.

Επιτέλους: semantic web applications for the masses!

Ψηφιακή εθνογραφία και εκπαίδευση

Η χρήση εθνογραφικών μεθόδων είναι πλέον αναπόσπαστο στοιχείο της έρευνας στο social computing. Οι εθνογραφικές προσεγγίσεις χρησιμοποιούνται σε θέματα όπως ο σχεδιασμός και η αξιολόγηση συστημάτων για την αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής (Human Computer Interaction), η ανάπτυξη συνεργατικών συστημάτων (Collaborative Systems) και το requirements engineering.

Δίνοντας έμφαση στην παρατήρηση και την περιγραφή των αλληλεπιδράσεων και της συνεργασίας στο πλαίσιο του φυσικού περιβάλλοντος εργασίας - σε αντίθεση με τα εργαστηριακά πειράματα - η εθνογραφία εμπλουτίζει τον σχεδιασμό τεχνολογικών συστημάτων με κοινωνικά στοιχεία από τον πραγματικό κόσμο.

Ηταν λοιπόν αναμενόμενη η συσχέτιση της εθνογραφίας με την ανάπτυξη του Web 2.0 και η διαμόρφωση της "ψηφιακής εθνογραφίας" (digital ethnography).

Πολύ καλή δουλειά σ' αυτόν τον τομέα κάνει ένας ανθρωπολόγος: ο Michael Wesch που είναι assistant professor of Cultural Anthropology στο Kansas State University και ιδρυτής του Digital Ethnography Working Group.

To πρώτο του video για το Web 2.0 με τίτλο "Web 2.0 ... The Machine is Us/ing Us" έκανε θραύση στο ΥouΤube στις αρχές του 2007. Ομως ο Wesch κι η ομάδα του δεν σταμάτησαν εκεί. Πρόσφατα έβγαλαν στο ΥouΤube ακόμη 2 σύντομα videos:

• μια παρουσίαση της εξέλιξης της διαχείρισης πληροφορίας με τίτλο "Information R/evolution", και
• μια ανάλυση για την εκπαιδευτική διαδικασία με τίτλο "A Vision of Students Today".

Και τα τρία videos είναι πολύ καλά - εάν δεν τα έχετε δει τα συνιστώ ανεπιφύλακτα!

Πέρα όμως από το web 2.0 και τις εθνογραφικές προσεγγίσεις, το τελευταίο video είναι "must see" για οποιονδήποτε ασχολείται με την εκπαίδευση - και όχι μόνο!

Τα ερωτήματα που θέτει το video είναι σκληρά και δεν έχουν εύκολες λύσεις!

Πόσο αναχρονιστικό μπορεί να είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα που σε μεγάλο βαθμό αγνοεί ότι η πλειονότητα των σπουδαστών επικοινωνεί πλέον ηλεκτρονικά (με email, με chat, με το facebook, κλπ), που δεν παίρνει υπόψη του ότι κάθε σπουδαστής είναι εκ των πραγμάτων multi-tasker και ότι είναι πιθανό όταν θα έχει πια αποφοιτήσει να ασχοληθεί με ένα επάγγελμα που δεν υπάρχει τώρα;

Είναι παρήγορο ότι κάποιοι άρχισαν να ανιχνεύουν τις πιθανές λύσεις σ' αυτά τα θέματα.

Στην Αμερική το Summer Symposium for Higher Education είχε κεντρικό θέμα την ανάλυση των επιπτώσεων (και ευκαιριών) που δημιουργεί η δικτυακή κοινωνία της γνώσης στην ανώτατη εκπαίδευση. Στόχος του: "to rethink how we teach, what we teach, and who we think we are teaching".

Στα καθ' ημάς;

Οι συζητήσεις - εαν εξαιρέσουμε κάποιες αναφορές σε blogs που ασχολούνται με τα social media - μάλλον περιορίζονται στο άρθρο 16 :-(

Επιχειρηματική καινοτομία και συλλογική ευφυία

Μία από τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται πρόσφατα στα "συμμετοχικά" συστήματα είναι τα prediction markets ("αγορές προβλέψεων"). Τα prediction markets είναι στην ουσία αγορές παρόμοιες με τις χρηματιστηριακές, όπου όμως οι τίτλοι είναι συνδεδεμένοι με μελλοντικά γεγονότα, όπως π.χ. το αποτέλεσμα των εκλογών, ποιές θα είναι οι πωλήσεις την επόμενη χρονιά, κλπ. Οι τίτλοι στα prediction markets έχουν συγκεκριμένες τιμές (όπως οι μετοχές σε μία "κανονική" χρηματιστηριακή αγορά) και μεταβάλλονται καθώς οι παίκτες, έχοντας διαφορετικές απόψεις για την αξία των τίτλων - ανάλογα με το τι προβλέπουν ότι θα γίνει στο μέλλον, προχωρούν στις αντίστοιχες αγοραπωλησίες.

Υπάρχουν πλέον αγορές προβλέψεων για πολλά και διαφορετικά αντικείμενα εκτός από τις προβλέψεις του αποτελέσματος των εκλογών (π.χ. ποιές ταινίες του Hollywood θα πουλήσουν τα περισσότερα εισιτήρια, ποιά βιβλία θα εκδοθούν από έναν εκδοτικό οίκο, αλλά και συστήματα - σαν το qmarkets και το inkling όπου ο καθένας μας μπορεί να φτιάξει μια αγορά για προβλέψεις στο θέμα που έχει επιλέξει).

Η τεχνική αυτή άρχισε πρόσφατα να εφαρμόζεται και στο εσωτερικό των επιχειρήσεων. Η λογική είναι απλή: όπως λέει και ο James Surowiecki στο βιβλίο του The Wisdom of Crowds: "Η επιχειρηματική στρατηγική αφορά τη συλλογή πληροφοριών από πολλές και διαφορετικές πηγές, την αξιολόγηση εναλλακτικών επιλογών και τη λήψη αποφάσεων σ' ένα ασαφές και αβέβαιο μέλλον. Οι αγορές προβλέψεων ταιριάζουν πολύ καλά σ' αυτές τις δραστηριότητες. Είναι τουλάχιστον περίεργο που οι περισσότερες εταιρίες αδιαφορούν γι' αυτήν την πηγή πλούσιας πληροφόρησης και δείχνουν απρόθυμες να βελτιώσουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και να εκμεταλλευτούν τη συλλογική ευφυϊα των υπαλλήλων τους." [όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να διαβάσει ένα πολύ καλό επιστημονικό άρθρο για τα prediction markets σαν συστήματα λήψης απόφασης, αλλά αξίζει να δει κανείς και το εισαγωγικό άρθρο της wikipedia].

Με την ομάδα μου στο ΕΜΠ συμμετέχουμε (μαζί με άλλα πανεπιστήμια όπως το INSEAD, το Paris IX, το Nottingham και εταιρίες σαν τη SAP και τη FIAT) σε ένα ερευνητικό έργο για διαχείριση της καινοτομίας, όπου ο δικός μας ρόλος είναι να εξετάσουμε τη χρήση των prediction markets για την ανάπτυξη και αξιολόγηση νέων ιδεών στα πλαίσια των επιχειρήσεων.

Δεν είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιούνται prediction markets για διαχείριση καινοτομίας: το καλοκαίρι του 2006 το τμήμα Global Research της General Electric έκανε πειράματα για την ανάπτυξη και αξιολόγηση ιδεών στη GE - δείτε το posting στο blog τους).

Ο δικός μας στόχος, όμως, είναι ευρύτερος: να αναπτύξουμε και να αξιολογήσουμε prediction markets που θα υποστηρίζουν πλήρως τους βασικούς κανόνες του Enterprise 2.0. Εχουμε ήδη αναπτύξει ένα open source εργαλείο που βασίζεται στη λογική των prediction markets και είναι εστιασμένο στις ανάγκες της διαχείρισης καινοτομίας (innovation management). Στους επόμενους μήνες θα το δοκιμάσουμε στο innovation department της εταιρίας SAP στη Γερμανία, το SAP Inspire. Εχουμε ήδη κάνει μερικά πειράματα για αξιολόγηση του συστήματος με φοιτητές στο Πανεπιστήμιο Πειραιά. Η πρώτη αξιολόγηση είναι πολύ καλή - δείτε και μία σχετική παρουσίαση που κάναμε στο συνέδριο EURO 2007.

Δεν είναι στους άμεσους στόχους μας να χρησιμοποιήσουμε το εργαλείο για πρόβλεψη σε αποτελέσματα εκλογών, αλλά πάλι, γιατί όχι; Μήπως οι εκλογές στο ΠΑΣΟΚ είναι μία καλή ευκαιρία; :-)

Προς το Web 3.0?

Μπορεί το άρθρο για το Semantic Web που δημοσίευσε ο Tim Berners-Lee με τον Jim Hendler και τον Ora Lassila τον Μάη του 2001 στο Scientific American να περιγράφει σενάρια που είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό "επιστημονική φαντασία", έχει όμως οδηγήσει την επιστημονική και ερευνητική κοινότητα σε έναν αγώνα δρόμου για την ανάπτυξη συστημάτων και εφαρμογών που θα εκμεταλλεύονται και θα επεξεργάζονται τις έννοιες (concepts) και το νόημα (semantics) που υπάρχουν ενσωματωμένα σε κάθε τεχνολογικό σύστημα.

Είναι όμως το semantic web μόνο ένα "παιχνίδι" για τον ακαδημαϊκό χώρο ή μπορεί να αποκτήσει ευρύτερες οικονομικές και επιχειρηματικές διαστάσεις;

Ο ίδιος ο Tim Berners-Lee σε ένα πρόσφατο video εξηγεί πως δουλεύει το Semantic Web και με ποιό τρόπο θα μετασχηματίσει τη χρήση και κατανόηση των δεδομένων.

Από την άλλη μεριά, πρόσφατα άρθρα δημοσιογράφων που παρακολουθούν τις τεχνολογικές εξελίξεις μιλούν για την έλευση του Web 3.0: ενός Web που εμπεριέχει ένα επίπεδο νοημοσύνης πάνω από τις υπάρχουσες σελίδες στο web και επιτρέπει στα συστήματα να αναπτύσσουν ικανότητες λογικής, αντίστοιχης με την ανθρώπινη.

Για παράδειγμα, ο John Markoff πέρσι τον Νοέμβρη στους New York Times στο άρθρο του "Entrepreneurs See a Web Guided by Common Sense" περιέγραψε το Web 3.0 σαν τον συνδυασμό του Web 2.0 με τις λειτουργικότητες του semantic web και ανίχνευσε πιθανές εφαρμογές σε επιχειρήσεις, ενώ ο Rachael King στο Business Week φέτος τον Απρίλιο στο άρθρο "Taming the World Wide Web" ήταν πιο συγκεκριμένος (και ίσως αισιόδοξος). Ο King περιγράφει πως η Kodak χρησιμοποιεί semantic web εργαλεία για να βοηθήσει τους πελάτες της να σορτάρουν πιό εύκολα συλλογές ψηφιακών φωτογραφιών, πως η NASA μπορεί να συσχετίσει επιστημονικά δεδομένα και χάρτες για καλλίτερες προσομοιώσεις της εξερεύνησης των πλανητών και πως η φαρμακευτική εταιρία Eli Lilly μπορεί να εξορύξει δεδομένα για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.

Προς το Web 3.0... 4.0 ή 5.0;

Semantic Web, Web 3.0, ή μήπως 4.0 ή 5.0; Η συζήτηση για την εξέλιξη του Web έχει ανάψει για τα καλά!

Μερικά πρόσφατα παραδείγματα:

• τον Μάϊο στο διεθνές συνέδριο για το WWW, o Mor Naaman από το ερευνητικό τμήμα της Yahoo! ξεσήκωσε τους ακροατές σε ένα panel όταν ισχυρίστηκε ότι ο σημασιολογικός ιστός είναι νεκρός (βέβαια, μετά από μία εβδομάδα στο blog του, "μάζεψε" κάπως τα πράγματα λέγοντας "The Semantic Web is not dead; but the grand vision of “A Semantic Web” will not be achieved, despite Tim’s noble efforts. Instead, we will see the Emerging-Semantics Web").
  
• πριν δύο εβδομάδες, αναλυτές της Gartner στη συνάντηση του Gartner Web Innovation Summit στο Las Vegas δήλωσαν ότι το Web 3.0 δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα τερτίπι του μάρκετιγκ (Web 3.0 just a marketing ploy), παρότι ήταν οι ίδιοι που στο Emerging Technologies Hype Cycle για το 2006 θεωρούσαν ότι το semantic web μπορεί να έχει πολλά επιχειρηματικά οφέλη όπως μείωση του κόστους και βελτίωση της ποιότητας στη διαχείριση περιεχομένου, στην πρόσβαση στην πληροφορία, στη διαλειτουργικότητα των συστημάτων και στην ολοκλήρωση των δεδομένων.
  
• και μόλις την περασμένη εβδομάδα (24 Σεπτεμβρίου 2007), ο Nova Spivack (ένας από αυτούς που ανέπτυξαν την OWL - τη βασική γλώσσα ανάπτυξης οντολογιών στο semantic web, που είναι πλέον W3C standard) προκάλεσε τους αναλυτές της Gartner εξηγώντας στο blog του γιατί κάνουν λάθος ("Gartner is Wrong about Web 3.0").
• και έπεται συνέχεια ...
  

Σε κάθε περίπτωση, ο συνδυασμός των τεχνικών του semantic web, του Web 2.0 και της service-oriented αρχιτεκτονικής, καθώς και η ύπαρξη πολλών, ανοικτών και διασυνδεμένων δεδομένων - όπως αυτά που ευαγγελίζεται το WWW consortium στο Linking Open Data project - θα αλλάξουν τη μορφή του παγκόσμιου ιστού όπως τον ξέρουμε!

Το Web αλλάζει και είναι λάθος να περιορίζεται η συζήτηση στα release numbers που θα του δώσουμε.